Κατοικίες στη Σαντορίνη: αναφορές στην τοπική αρχιτεκτονική με μία σύγχρονη προσέγγιση

Στο χωριό Μέσα Γωνιά της Σαντορίνης, ένα συγκρότημα από κατοικίες επιχειρεί να προσεγγίσει τη σχέση του σύγχρονου σχεδιασμού με την ταυτότητα του νησιού. Οι δώδεκα κατοικίες αναπτύσσονται σε επικλινές οικόπεδο με ανεμπόδιστη θέα προς το Αιγαίο. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός διακρίνεται από το σεβασμό στην πολιτισμική ταυτότητα του τόπου, τη μορφολογία του εδάφους και τις αρχές της τοπικής αρχιτεκτονικής αλλά και μία σύγχρονη προσέγγιση.

Η σύνθεση των όγκων ακολουθεί τη φυσική κλίση του οικοπέδου. Οι κατοικίες τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρείται η αίσθηση της γειτονιάς, της ανθρώπινης κλίμακας και της εγγύτητας με τη φύση. Παράλληλα, η χρήση λευκών σοβάδων και γεωμετρικών, μινιμαλιστικών μορφών ενσωματώνει το έργο στο τοπίο με ήπιο και διαχρονικό τρόπο.

Σεβασμός στο δομημένο περιβάλλον και τις ρίζες του τόπου

Καθοριστικό στοιχείο του σχεδιασμού αποτελεί η προσέγγιση  της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά και τις ρίζες του τόπου. Η αρχιτεκτονική γλώσσα αντλεί έμπνευση από τις παραδοσιακές κατοικίες της Σαντορίνης. Οι όγκοι συνομιλούν μεταξύ τους, δημιουργώντας μια σύγχρονη ερμηνεία της τοπικής τυπολογίας — εκεί όπου η στέγη της μίας κατοικίας μετατρέπεται σε εξωτερικό χώρο της επόμενης.

Τα λευκά επιχρίσματα, χαρακτηριστικά του κυκλαδίτικου τοπίου, ενισχύουν την καθαρότητα της σύνθεσης και προσδίδουν διαχρονικότητα. Κάθε κατοικία είναι τοποθετημένη με στόχο τη διατήρηση της ιδιωτικότητας και την εναρμόνιση με τη μορφολογία του εδάφους.

Προσαρμογή στο φυσικό περιβάλλον και αρχές βιωσιμότητας

Η αρχιτεκτονική προσέγγιση των νησιώτικων κατοικιών δίνει έμφαση στη βιωσιμότητα. Οι κατοικίες έχουν προσανατολιστεί κατάλληλα ώστε να εκμεταλλεύονται το φυσικό φως και τον αερισμό, μειώνοντας έτσι τις ενεργειακές απαιτήσεις. Τα υλικά —όπως η τοπική πέτρα και ο φυσικός σοβάς— εξασφαλίζουν ότι το συγκρότημα ενσωματώνεται οργανικά στο φυσικό περιβάλλον.

Ένα γραμμικό μονοπάτι συνδέει τις κατοικίες, διατρέχοντας έναν αρωματικό κήπο με τοπικά βότανα. Τα καθιστικά εξωτερικού χώρου ενθαρρύνουν τη χρήση των υπαίθριων περιοχών καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, προάγοντας την επαφή με το κυκλαδίτικο τοπίο και την έννοια της φιλοξενίας.

Λειτουργικός σχεδιασμός με χαρακτήρα

Ο εσωτερικός σχεδιασμός κάθε κατοικίας είναι ευρύχωρος, με ανοιχτές κατόψεις που συνδέονται απρόσκοπτα με τους εξωτερικούς χώρους. Οι εξωτερικοί χώροι —ιδιωτικοί και ευρύχωροι— ενισχύουν την εμπειρία χαλάρωσης, αναδεικνύοντας τη σχέση μεταξύ του κατοικήσιμου και του φυσικού περιβάλλοντος.

Ο λιτός σχεδιασμός, σε συνδυασμό με τις ουδέτερες αποχρώσεις και τις καθαρές γραμμές, δημιουργεί χώρους με χαρακτήρα,  πολυτέλεια και ηρεμία. Πρόκειται για κατοικίες διακοπών που υπερβαίνουν τη συνήθη εμπειρία, προσφέροντας μοναδικούς χώρους.

Αίσθηση γειτονιάς: διαμόρφωση μιας νέας χωρικής ταυτότητας

Στην καρδιά της σύνθεσης βρίσκεται η επιθυμία δημιουργίας μιας μικρής “γειτονιάς”. Οι κατοικίες παρατάσσονται κατά μήκος ενός ιδιωτικού δρόμου, με προσανατολισμό προς τη θάλασσα. Οι αυλές και τα εξωτερικά καθιστικά περιβάλλονται από λιθόκτιστους τοίχους, χτισμένους με τη χαρακτηριστική μαύρη ηφαιστειακή πέτρα της Σαντορίνης. Αυτό δημιουργεί έναν διάλογο ανάμεσα στο λευκό και το μαύρο, στο παλιό και το νέο.

Έτσι, το συγκρότημα κατοικιών εντάσσεται φυσικά στη δομή του οικισμού, λειτουργώντας ως προέκταση της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης. Η σύγχρονη ματιά ενσωματώνεται αρμονικά, αποφεύγοντας την αισθητική ρήξη με το περιβάλλον.

Διαχρονική αισθητική: αρμονία παράδοσης και σύγχρονης πολυτέλειας

Τέλος, η αρχιτεκτονική πρόταση για τις καλοκαιρινές κατοικίες συνδυάζει τη σύγχρονη πολυτέλεια με τις διαχρονικές αξίες της τοπικής αρχιτεκτονικής. Από τη μορφή των όγκων έως τα υλικά, κάθε επιλογή υπογραμμίζει τον σεβασμό προς το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον. Η χρήση ηφαιστειακής πέτρας και λευκού σοβά ενισχύει την ένταξη στο τοπίο, ενώ προσδίδει καθαρότητα και αισθητική συνοχή.

Το έργο αποτελεί παράδειγμα για το πώς η σύγχρονη αρχιτεκτονική μπορεί να συνυπάρχει με τις ρίζες του τόπου, προσφέροντας μία εμπειρία από την αυθεντική ταυτότητα της Σαντορίνης.